Najlepsze książki humanistyczne wydane w Polsce w 2024 roku

Podczas tajnego posiedzenia 12 września br. w Łodzi, Kapituła Nagrody pod przewodnictwem prof. Rafała Matery, rektora UŁ wybrała pięć finałowych książek spośród  73 nadesłanych w tym roku na konkurs. Są to (w kolejności alfabetycznej wg nazwisk autorów i autorek): 

• „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości”, prof. Michał Bilewicz, Wydawnictwo Mando,
• „Rozbieżne emancypacje. Przewodnik po prozie 1976-2020”, prof. Przemysław Czapliński, Wydawnictwo Literackie,
• „Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty” , dr hab. Karolina Ćwiek-Rogalska, Wydawnictwo Radio Naukowe,
• „Doświadczenie czasu w przestrzeni archiwum”, prof. Danuta Ulicka, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego,
• „Peter Sloterdijk – ćwiczenia z prowokacji. Rzecz o niedogmatycznej teorii mediów”, dr hab. Przemysław Wiatr, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. 

Książki ważne, oryginalne i przenikliwe

Myślę, że każdy, kto książki czyta, kto interesuje się literaturą szeroko pojętą, powinien przynajmniej spróbować zwrócić uwagę na pozycje nie tylko nagradzane, ale nominowane do Nagrody im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego,

dr Maciej Świerkocki, laureat VIII edycji konkursu, uhonorowany za książkę „Łódź Ulissesa”.

Nagroda im. Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego Prof. Tadeusza Kotarbińskiego to jedyne ogólnopolskie wyróżnienie przyznawane rokrocznie za wybitną pracę z zakresu nauk humanistycznych. Jej laureat bądź laureatka otrzymuje 70 000 zł na dalszy rozwój swojej pracy naukowej.  

Prace do Nagrody im. Prof. Tadeusza Kotarbińskiego zgłaszają uczelnie, instytuty Polskiej Akademii Nauk, inne instytucje naukowe i wydawnictwa. W dotychczasowych dziesięciu edycjach konkursu uhonorowano twórczynie i twórców, którzy traktują humanistykę nie jako cel sam w sobie, ale jako drogę do rozumienia świata i drugiego człowieka.

Humanistyka, która ma znaczenie współcześnie

Nagroda ma być promocją humanistyki. Chcieliśmy się z pracami nominowanymi, a zwłaszcza książką laureata, przebić poza ścisłe grono specjalistów, wyjść z pokoi, w których piszemy książki co prawda opatrzone silnym aparatem naukowym, ale poruszające na tyle ważne tematy, że mogą zainteresować większą część społeczeństwa,

prof. Rafał Matera, rektor Uniwersytetu Łódzkiego, przewodniczący Kapituły Nagrody

Pomysł ustanowienia Nagrody narodził się na Uniwersytecie Łódzkim w 2015 roku. Wynikał z potrzeby docenienia twórców i twórczyń, których dzieła często wykraczają poza mury uczelni, kształtując postawy otwartości, odpowiedzialności i empatii. Był wyrazem przekonania, że humanistyka – choć konkuruje ze współczesnym światem technologii – ciągle posiada realną moc zmieniania świata.  

Za każdą edycją konkursu stoją wielogodzinne debaty Kapituły, która do ścisłego finału kwalifikuje maksymalnie pięć publikacji. Ostateczny wybór nigdy nie jest łatwy – poziom zgłaszanych prac pozostaje niezmiennie wysoki, a ich autorzy i autorki tworzą silne, zaangażowane środowisko współczesnej polskiej humanistyki.  
 

Patron Nagrody – Pierwszy Rektor Uniwersytetu Łódzkiego w latach 1945-1949

Prof. Tadeusz Kotarbiński był filozofem, nauczycielem, pełnił funkcję Pierwszego Rektora Uniwersytetu Łódzkiego. 
Profesor Kotarbiński był jedną z najważniejszych postaci polskiej nauki XX wieku. Pozostawił po sobie nie tylko dorobek filozoficzny, ale także – a może przede wszystkim? – głęboko humanistyczny sposób patrzenia na świat.  

Pierwszy Rektor UŁ wyznaczył dla naszej uczelni dalszy kierunek jej rozwoju. Uniwersytet Łódzki tworzy różnorodna społeczność otwarta na inne perspektywy, patrząca odważnie w przyszłość, ale pamiętająca o przeszłości.
 

Zachęcamy do śledzenia aktualnych informacji o konkursie, które publikujemy na stronie Nagrody oraz na profilu FB Nagrody.  

Tekst i redakcja: Tekst i redakcja: Honorata Ogieniewska, Centrum Współpracy z Otoczeniem i Społecznej Odpowiedzialności Uczelni , Centrum Współpracy z Otoczeniem i Społecznej Odpowiedzialności Uczelni  
Zdjęcie: Zdjęcie: dr Bartosz Kałużny,  Centrum Współpracy z Otoczeniem i Społecznej Odpowiedzialności Uczelni ,  Centrum Współpracy z Otoczeniem i Społecznej Odpowiedzialności Uczelni